![](/media/lib/505/n-oceanograf-79d56ec672e061e5f55c20ab3f258db1.jpg)
Najnowocześniejszy w Europie statek badawczy, R/V Oceanograf, ruszył z Gdańska do Kadyksu
31 maja 2022, 06:17Dwudziestego szóstego maja katamaran Uniwersytetu Gdańskiego R/V Oceanograf wypłynął w rejs do Hiszpanii. W ciągu 23 dni ok. 100 naukowców reprezentujących SEA-EU, czyli konsorcjum 6 europejskich uniwersytetów nadmorskich, przeprowadzi pięć 1-dniowych rejsów badawczych, a także trzy złożone projekty. Trasa statku prowadzi z Gdańska, przez Kilonię, Brest, aż do Kadyksu.
![](/media/lib/165/n-zderzeniegalaktyk-9ddc94c48c3bc4bd59894fc9a8829fdf.jpg)
Gwiazdy w odległych galaktykach są bardziej masywne, niż sądzono
26 maja 2022, 08:53Naukowcy z Uniwersytetu w Kopenhadze, badając populacje gwiazd poza Drogą Mleczną, dokonali odkrycia, które może zmienić nasze rozumienie wielu procesów astronomicznych, w tym tworzenia się czarnych dziur, powstawania supernowych oraz tego, dlaczego galaktyki umierają.
![](/media/lib/432/n-bialko-3f32020d75c895df6699f7f27be296ad.jpg)
Innowacyjne polskie narzędzie do klasyfikowania białek
24 maja 2022, 06:28Szybką i bezbłędną klasyfikację białek, wykrywanie w nich miejsc wiążących potencjalne leki, identyfikowanie białek występujących na powierzchni wirusów, a także badania np. RNA, umożliwia nowe narzędzie bioinformatyczne opracowane przez naukowców z Wydziału Biologii UW.
![](/media/lib/504/n-7jelen-6edabcc9e65e3295bfef6ad5503b1176.jpg)
Najstarszy przykład kalendarza Majów znaleziony w fundamentach słynnej piramidy
20 maja 2022, 11:11Ponad 2000 lat temu w dzisiejszym San Bartolo w Gwatemali Majowie rozpoczęli budowę piramidy i siedmiu towarzyszących jej struktur. Kompleks „Las Pinturas” słynny jest ze wspaniałych malunków z późnego okresu preklasycznego, na których widać wpływy kultury Olmeków oraz wczesne pismo Majów. Teraz znaleziono coś jeszcze – fragment muralu z najwcześniejszym znanym nam użyciem kalendarza Majów.
![](/media/lib/388/n-ukladsloneczny-11466e468bb2cb6263e14c3620bf8306.jpg)
NASA przedłuża 8 misji kosmicznych
19 maja 2022, 12:51NASA zdecydowała o wydłużeniu 8 misji kosmicznych prowadzonych przez Planetary Science Division. Wydłużone zostaną misje Mars Odyssey, Mars Reconnaissance Orbiter, MAVEN, Mars Science Laboratory (łazik Curiosity), InSight, Lunar Reconnaissance Orbiter, OSIRIS-REx i New Horizons. Jeśli wykonujące je pojazdy będą równie sprawne jak dotychczas, to popracują jeszcze przez kolejne trzy lata. Wyjątkiem są OSIRIS-REx oraz InSight.
![](/media/lib/503/n-delfiny-0cfb101e8f522dcb2d8f7cbb13b068fb.jpg)
W Szwajcarii odkryto dwa nieznane gatunki delfinów
19 maja 2022, 10:08Teren dzisiejszej Szwajcarii nie zawsze był obszarem śródlądowym. Przed 20 milionami lat obecną Wyżynę Szwajcarską pokrywał ocean, w którym pływały delfiny. Naukowcy z Uniwersytetu w Zurichu odkryli właśnie nieznane gatunki delfina, spokrewnione ze współczesnymi kaszalotami spermacetowatymi i delfinami słonowodnymi. Identyfikacji dokonano na podstawie kości ucha.
![](/media/lib/503/n-amfory-d11ba8e048bafca52c5472a6cfbf00d0.jpg)
Kopali okopy, znaleźli amfory. Obrońcy Odessy dokonali odkrycia archeologicznego
17 maja 2022, 09:24Ukraińscy żołnierze ze 126. brygady obrony terytorialnej miasta Odessa dokonali... odkrycia archeologicznego. Podczas kopania okopów mających bronić miasta przed rosyjskim atakiem, obrońcy Odessy trafili na amfory.
![](/media/lib/503/n-nasarosliny-a55fcd75deaa8e82a472d1180ed4bbba.jpg)
NASA wyhodowała pierwsze rośliny na księżycowym gruncie
13 maja 2022, 08:23Astronauci z misji Apollo przywieźli próbki księżycowej gleby. Była to część wizjonerskiego planu, w ramach którego regolit trafił na Ziemię i został zapieczętowany, by w przyszłości mogli go zbadań naukowcy dysponujący nowoczesnymi narzędzi. Teraz, 50 lat później, próbki z Księżyca zostały użyte do uprawy roślin. Pierwszą rośliną wyhodowaną na księżycowym gruncie jest rzodkiewnik pospolity.
![](/media/lib/503/n-sgra-699aab74210f557d82e6ced048110bae.jpg)
Mamy pierwszy obraz czarnej dziury z centrum Drogi Mlecznej
13 maja 2022, 06:38Astronomowie pracujący przy Event Horizon Telescope (EHT, Teleskop Horyzontu Zdarzeń) pokazali pierwsze zdjęcie Sagittariusa A*, czyli supermasywnej czarnej dziury znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Co prawda nie jesteśmy w stanie dostrzec samej czarnej dziury, ale możemy zobrazować rozgrzany świecący gaz krążący wokół niej. EHT zarejestrował światło zakrzywione przez potężną grawitację Sgr A*, która jest 4 000 000 razy bardziej masywna od Słońca.
![](/media/lib/501/n-ustawionywebb-22c05cb53d2ae2116fd5fbfde525d78e.jpg)
Optyka Webba ustawiona. Rozpoczęło się ostateczne przygotowanie teleskopu do pracy
29 kwietnia 2022, 09:53Zakończył się proces ustawiania elementów optycznych Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba (JWST). Obsługa naziemna potwierdziła, że wszystkie cztery instrumenty naukowe teleskopu otrzymują ostry obraz, który można skoncentrować na wybranym obiekcie. W związku z tym zapadła decyzja o przejściu do ostatniej fazy przygotowań teleskopu do pracy – przekazania instrumentów naukowych do użytkowania.